Karjalanpiirakat – pierogi karelskie z ziemniakami i masłem jajecznym munavoi

Dzisiaj zapraszam Was w podróż do Krainy Tysiąca Jezior. Ta niezwykle piękna i zimna część Europy powszechnie nie słynie ze swojej kuchni. W sumie trudno się dziwić skoro na stołach pojawiają się głównie ziemniaki, ryby i może mięso z renifera. Trudna historia (podobna zresztą do polskiej) spowodowała, że ubogiego społeczeństwa fińskiego nie było stać na wyszukane potrawy, a skuta lodem przez znaczną część roku ziemia, nie pozwalała na uzyskiwanie zbyt wielu plonów. To wszystko spowodowało, że kuchnia tego kraju jest raczej mało wyszukana. Jednak nie zmienia to faktu, że może zauroczyć swoją prostotą.

Karjalanpiirakat (lub w liczbie pojedynczej karjalanpiirakka), czyli pierogi karelskie, to tradycyjna potrawa Karelów, która zdobyła ogromną popularność w całej Finlandii. Jest to płaski pieróg, wykonany współcześnie z pszenno-żytniego ciasta z ziemniaczanym, ryżowym lub jęczmiennym nadzieniem. Jest on później zapiekany w piecu i moczony w maśle oraz mleku. Karjalanpiirakat swój wygląd zawdzięczają charakterystycznej falbance, która sprawia, że przypominają one ciasteczka. Tradycyjnie podaje się je ze smarowidłem munavoi, przygotowanym z masła utartego z jajkami ugotowanymi na twardo, które przypomina jajeczną pastę.

Historia karjalanpiirakat sięga XVII wieku, gdzie pojawiły się na wschodzie Finlandii, a z czasem zdobyły popularność w całym kraju i początkowo były przygotowywane, z tego, co akurat było dostępne w tym zimnym regionie Europy. Do wypieku tych pierogów wykorzystywano żytnią mąkę, sam farsz zaś przygotowywano początkowo z jęczmienia lub talkkuny – mieszanki z prażonych zbóż, jak jęczmień, żyto, owies oraz groch. Z czasem, gdy w Finlandii pojawił się ryż oraz ziemniaki przepis na karjalanpiirakat uległ pewnym modyfikacjom i od XIX wieku stały się one popularnym dodatkiem do karelskich pierogów.

Mówi się, że po wojnie zimowej między Finlandią a Związkiem Radzieckim, ludność wiejska Sawonii odwiedziła kobietę, która prowadziła piekarnię. Zaserwowała im ona właśnie karelskie pierogi, które zdobyły ich uznanie, a ten miły gest stał się początkiem ich popularności i zarazem częścią dziedzictwa kulturowego Finlandii.

Sam przygotowałem przepis na pierogi karelskie z ziemniakami i masłem jajecznym munavoi, które jakoś najbardziej przypominają mi nasze poczciwe pierogi ruskie. Wprawdzie w farszu brakuje twarogu i cebuli, ale można zobaczyć tutaj pewne podobieństwa. Nie jest to z pewnością wyszukane danie, ale ma w sobie coś intrygującego i często powracam do tego przepisu. Przy okazji jego odświeżenia dodałem pewną modyfikację i do ziemniaczanego purée dodałem również gałkę muszkatołową, która świetnie tu pasuje. Uważam, że chociaż raz warto ich spróbować w ramach poszerzania kulinarnych horyzontów. Szczególnie jeśli fascynuje Was Finlandia od strony kulinarnej. 😉

Karjalanpiirakat – pierogi karelskie z ziemniakami i masłem jajecznym munavoi

Ilość porcji: 16-20 Czas przygotowania: 30 minut Czas gotowania: 45 minut 45 minut

Wartości odżywcze 200 kalorie 20 tłuszcz

Ocena 5.0/5

( 1 zagłosowano )

Wydrukuj przepis

SKŁADNIKI

Ciasto:

• 400 g mąki żytniej razowej (typ 2000)
• 150 g mąki pszennej
• 1 łyżeczka soli
• 250 ml wody

 

Farsz ziemniaczany:

• 800 g ziemniaków
• 2 łyżki masła
• 3 łyżki mleka
• 1 łyżeczka gałki muszkatołowej (nietradycyjny dodatek, ale polecam)
• sól, świeżo mielony pieprz

 

Dodatkowo:

• 50 g masła
• 100 ml mleka

 

Masło jajeczne munavoi:

• 100 g masła w temperaturze pokojowej
• 3 jajka
• sól

PRZYGOTOWANIE

Ciasto

1. Obie mąki wymieszaj wraz z solą i dodaj letnią wodę.
2. Zagnieć ciasto. Powinno być ono wyrabiane długo – przynajmniej 10 minut, aż stanie się gładkie i elastyczne. W razie potrzeby dodaj więcej mąki lub wody.
3. Gotowe ciasto zawiń w kulkę i odstaw na 30 minut do odpoczęcia w chłodne miejsce.

 

Farsz ziemniaczany

1. Ziemniaki ugotuj w lekko osolonej wodzie do miękkości. Odcedź.
2. Dodaj do nich mleko oraz masło i ubij tłuczkiem jak na purée.
3. Przypraw solą, pieprzem oraz gałką muszkatołową do smaku.

 

Masło jajeczne munavoi

1. Jajka ugotuj na twardo (ok. 8 minut). Wystudź, obierz i drobno posiekaj.
2. Masło ubij mikserem do białości, a następnie dodaj posiekane jajka i wszystko wymieszaj. Przypraw solą do smaku.

 

Formowanie i pieczenie pierogów

1. Z ciasta uformuj wałeczek, a następnie potnij go na około 16-20 równych kawałków (podobnie jak na kopytka). Każdy kawałek cieniutko rozwałkuj (1-2 mm) na kształt elipsy. Ciasta nie trzeba podsypywać mąką.
2. Na środek połóż łyżkę farszu, zostawiając 1-1.5 cm odstępu od brzegów, które następnie zaginaj do środka, formując falbankę. Najłatwiej zagiąć je na środku, a potem schodzić na górę oraz dół.
3. Gotowe pierogi ułóż na blaszce, pokrytej uprzednio papierem do pieczenia. Piecz 15-20 minut w 240°C.
4. W międzyczasie przygotuj miksturę do namaczania. Podgrzej mleko wraz z masłem i dokładnie wymieszaj.
5. Upieczone pierogi zanurzaj w mleku lub posmaruj pędzelkiem i odkładaj na kratkę do obeschnięcia. Następnie przykryj ściereczką na kilka minut, aby zmiękły. Jeszcze ciepłe karjalanpiirakat podawaj z jajecznym smarowidłem munavoi.

*Korzystałem z informacji ze stron: Food from Finland oraz Skumbrie w Tomacie.